هوش تجاری و اهمیت آن در سازمان

عوامل موثر بر هوش تجاری سازمان 

همانطور كه يك رويكرد سيستمي دقيق و به روز مانند هوش تجاری مي تواند بر كارايي و عملكرد سازمان تاثيرات زيادى بگذارد، بسيارى از عوامل نيز بر ميزان كارايي هوش تجارى سازمان تاثير گذارند، از جمله اين عوامل مي توان به مشتريان، رقبا، شركا تجارى، محيط اقتصادى و كاركنان داخلي اشاره كرد. با توجه به اين نكته كه هيچ كسب و كارى بدون مشترى معنا ندارد، پايش رفتار مشتريان و مخصوصا شناسايي آنان از حيث دائمي يا موقتي بودن مي تواند در پيش بيني ميزان دقيق عرضه و تنظيم ميزان تقاضا بسيار كارآمد واقع شود. بنابراين تكنيك هاي سيستم هاى حمايت تصميم گيري هوشمند و مديريت ارتباط با مشترى كه در متن معمارى هوش تجاری نهفته است. مي توانند روند حركت سازمان را با عقايد و علايق مشتريان همگام كنند. نداشتن اطلاعات كافي در رابطه با مشتريان مانند اينكه: مشتريان واقعي چه كساني هستند؟ اين مشتريان چه كالاهايي و در چه زماني مي خرند؟ چگونه مي توان الگوهاى خريد مشترى را استخراج كرد؟ چگونه مي توان ميزان وفادارى مشترى را بالا برد؟، معضلات فراواني را در اجراى چنين رويكردهاى نويني به بار خواهد آورد(گلستاني، ١٣٨٦). 

با توجه به اين منطق كه اگر به هر تحليلگرى در قالب سيستم يا سازمان، اطلاعات ناقص يا اشتباه وارد شود، خروجي آن هرگز قابل ارزيابي مطلوب نخواهد بود و اگر بهترين ساز و كارها در اختيار افراد نامناسب قرار گيرد. مطمئنا ضمن كاهش عمر مفيد كارى آنها، كارايي قابل توجهي هم نخواهند داشت. پس با توجه به آثار هوش تجارى در سازمان بايد بر تاثيرات عوامل متعدد داخلي و خارجي سازمان بر هوش تجارى مطالعه كرد تا سازمان باوجود صرف هزينه و زمان هنگفت براى ايجاد تغييرات كلي، در خروجي دچار خسارات جبران ناپذیری نشود. چرا كه تصميمات اساسي و استراتژيك در سازمان ها با بهبود قسمتي از آن بسيار متفاوت است. اين تصميمات استراتژيك روند تفكر و حركت سازمان را به كل تغيير ميدهند و در صورت شكست، رجوع به نقطه اول و اصلاح اشتباهات يا تغيير جديد امكان پذير نيست. زيرا تغيير فرهنگ سازماني و نگرش افراد مستلزم برداشتن گام هاي طولاني مدت و برنامه ريزى شده است. بنابراين كم تخمين زدن تاثيرات عوامل به نظر كوچك مي تواند پايان يك راه اميدوار كننده و روشن را تيره و تار كند. ممكن است سازمانها در مواردى مشابه باشند. ولي هرگز دقيقا عملكرد يكساني نداشته باشند و حتي اگر عملكردشان نيز بسيار به هم مشابه باشد. محيط فعاليت متفاوت يا خاص باشد و با توجه به ساير موارد بايد اينگونه معماري هاي بنيادين را طبق زيرساختها و ويژگيهاي سازمان، طراحي، برنامه ريزي و پياده سازى كرد (گلستاني، ١٣٨٦). 

سيستم هاى اطلاعات و هوش تجارى 

براى اينكه سازمانها قادر به واكنش سريع در برابر تغييرات بازار باشند نياز به سيستمهاى اطلاعات مديريتي دارند كه بتواند از سازمان و محيط آن تحليلهاى علت و معلولي مختلف را انجام دهند. سيستمهاى هوش تجارى كه جزء پيچيده ترين سيستمهاى اطلاعاتي موجود مي باشند. ابزارى را فراهم مي كنند كه بر اطلاعات اساس آن نيازهاى اطلاعاتي سازمان به شكل مناسبي پاسخ داده شود BI تجارى را به صورت روز آمد. قابل اطمينان و كافي عرضه مي كند و توانايي استدلال و درك مفاهيم نهفته در اطلاعات تجارى را از طريق فرايند كشف و تجزيه و تحليل اطلاعات امكان پذير مي سازد (آزوف و چارلزورث٢٠٠٤،). چنين سيستم هايي، اطلاعاتي را ارائه مي دهند كه ممكن است به عنوان پايه اى براى ايجاد و تغييرات اساسي در يك شركت خاص به كار روند . از جمله مي توان به برقرارى زمينه هاى جديدى براى همكارى، كسب مشتريان جديد، شناسايي بازارهاى جديد و ارائه محصولا ت جديد براى مشتريان اشاره كرد كه همگي بيانگر ارزش و اهميت رويكرد جديد هوش تجارى است . حال حاضر كاربرد BI  هنوز در مراحل آغازين است با اين وجود بر اساس نظر وانگ در  و اغلب تشكيلات اقتصادى از درك موثر آن عاجز هستند (وانگ، ٢٠٠٥). 

سازمان ها از طلوع عصر سرمايه دارى، اطلاعات مربوط به رقبايشان را گرد آورى مي كردند. امروزه نيز از نظر بسيارى از صاحبنظران انقلاب واقعي در عرصه كسب و كار در تلاشهايي نهفته است. فعاليتهاى اطلاعاتي را موقعيت يابي مي كند (گيلارد ١٩٨٦ ،) براى اينكه سازمانها قادر به واكنش سريع در برابر تغييرات بازار باشند نياز به سيستمهاى اطلاعات مديريتي دارند كه بتواند از سازمان و محيط آن تحليل هاى علت و معلولي مختلف را انجام دهند. سيستمهاى هوش تجارى كه جزء پيچيده ترين سيستمهاى اطلاعاتي موجود مي باشند ابزارى را فراهم مي كنند. بر اطلاعات BI اساس آن نيازهاى اطلاعاتي سازمان به شكل مناسبي پاسخ داده شود تجارى را به صورت روز آمد. قابل اطمينان و كافي عرضه مي كند و توانايي استدلال و درك مفاهيم نهفته در اطلاعات تجارى را از طريق فرايند كشف و تجزيه و تحليل اطلاعات امكان پذير مي سازد (آزوف و چارلزورث٢٠٠٤،). چنين سيستم هايي، اطلاعاتي را ارائه مي دهند كه ممكن است به عنوان پايه اى براى ايجاد و تغييرات اساسي در يك شركت خاص به كار روند. از جمله مي توان به برقرارى زمينه هاى جديدى براى همكارى، كسب مشتريان جديد، شناسايي بازارهاى جديد و ارائه محصولات جديد براى مشتريان اشاره كرد كه همگي بيانگر ارزش و اهميت رويكرد جديد هوش تجارى است. با اين وجود بر اساس هنوز در مراحل آغازين است و اغلب BI  نظر وانگ در حال حاضر كاربرد تشكيلات اقتصادى از درك موثر آن عاجز هستند (وانگ، ٢٠٠٥). 

اثربخشي هوش تجارى  

 هوش تجارى به فرايند تبديل داده هاى خام به اطلاعات تجارى و مديريتي اطلاق مي گردد. به تصميم گيرندگان سازمان كمك مي كند تا تصميمات خود را بهتر و سريعتر گرفته و بر اساس اطلاعات صحيح، عمل نمايند. (كوهن، ٢٠٠٩) داده ها با ورود به سيستم هوش تجارى ، مورد پردازش قرار گرفته و تبديل به دانش مي شوند. سپس دانش به دست آمده مورد تحليل قرار گرفته و از نتايج تحليلي آن ، مديران در تصميم گيرى خود بهره گرفته. اقداماتي را جهت بهبود عملكرد سازمان انجام مي دهند (راكارت، ١٩٩٨) 

اثربخشي سيستم هوش تجارى نشان مي دهد كه اين سيستم به اهداف مورد نظر خود دست يافته و نيازهاي اطلاعاتي سازمان را برآورده مي كند. اثربخشي هوش تجارى حاصل مقايسه نتايج حاصل شده با اهداف از پيش تعيين شده هوش تجارى در سازمان است (سينگ، ٢٠٠٩) . 

چنانچه در بستر BI شركتها از استانداردها و برنامه هاى كاربردى، راهبردى، عملياتي و تحليلي ، نيز استفاده شود. هوشمندى در اين كسب و كار اثربخش خواهد بود. زماني هوشمندى نقش اهرمي را در كسب و كار به عهده مي گيرد كه عملكرد به دقت ارزيابي شود و فرهنگ سازى در بين كاربران آغاز شده باشد (بونينگ و همكاران،٧٠٠٢) .